„FiKa na języku” to działanie, którego celem jest ukazanie atrakcyjności rozmowy i piękna polszczyzny. W rozwijaniu umiejętności i estetyki komunikacji pomaga wiedza o języku, a pięknego języka nauczyć się można poznając i czytając dobrą literaturę. Zaplanowano 5 spotkań z profesor Ewą Kołodziejek – znaną językoznawczynią, autorką felietonów „Językowa corrida”, znawczynią lingwistyki kulturowej, ortografii i interpunkcji i języka subkultur, propagatorką kultury języka polskiego, która również sprawować będzie opiekę merytoryczną nad projektem. Ponadto zaplanowano 28 spotkań prowadzonych przez filozofkę Katarzynę Ciarcińską, która opowie o języku z perspektywy filozofii języka (m.in. teorie aktów mowy, teorie gier, epistemologia, wpływ społeczny języka, teorie znaczeń) i Małgorzatą Narożną, księgarką, która przedstawiać będzie najsoczystsze i najbardziej intrygujące pod względem językowym nowości wydawnicze. Uczestnicy spotkań zdobędą nie tylko wiedzę z zakresu językoznawstwa ale dowiedzą się, w jakich tekstach literackich i nosowościach wydawniczych szukać dalszej wiedzy. Rezultatem jakościowym zadania będzie poprawa estetyki rozmowy, znajomość procesów i mechanizmów językowych, rozbudzenie ciekawości użytkowników języka polskiego, uznanie dobrej książki za przedmiot, po który warto sięgać codziennie, a który znacznie poprawia komfort życia i użytkownika języka.
Prof. dr hab. Ewa Kołodziejek
Uniwersytet Szczeciński
Tematyka wykładów w cyklu „Fika na języku”
1. Co czas robi z językiem?
Czy język się starzeje? Jak się w nim odbija upływ czasu? Jak i kiedy powstają nowe słowa? Co się dzieje ze starymi słowami? Co to znaczy, że język żyje? Kiedy język się rodzi, a kiedy umiera? Ile jest języków na świecie?
2. Czy język ojczysty musi być czysty? O makaronizmach i innych obcościach.
Co to znaczy, że język jest „czysty”. Czy język może być też „brudny”? Kto ocenia językową „czystość”? Czy obce słowa „zachwaszczają” polszczyznę? Co ma wspólnego makaronizm z makaronem? Kiedy słowa obce przestają być obce? Czy obce słowa są nam potrzebne?
3. Synonimy, antonimy, eponimy, chrematonimy – trudne nazwy ważnych słów.
O synonimach stojących obok siebie i antonimach wychodzących sobie naprzeciw. O eponimach, czyli gupiku, gilotynie, kajzerce, levisach, bikini i innych wyrazach pochodzących od imion, nazwisk, nazw miejscowych. I o chrematonimach, które się rozmnażają przez pączkowanie
4. Eluwina! O slangu i innych odmianach języka.
Choć dobrze znacie alternatywkę, jesieniarę i boomera, choć wiecie, kto to jest dzban, kuc czy incel, to czy potraficie powiedzieć, skąd się wziął młodzieżowy slang? Dlaczego młodzież chce mówić innym językiem niż dorośli? Na czym polega ta inność? Czy każda grupa społeczna ma odrębny język? Ile właściwie mamy języków polskich?
5. Trzymaj język za zębami – o przysłowiach i frazeologizmach.
Co się kryje w przysłowiach? Jakie dawne światy i dawne zwyczaje są w nich utrwalone? Co ma wspólnego język z akumulatorem? Dlaczego koniom lżej, gdy baba zsiądzie z wozu? Jakie pieczone gołąbki same nie lecą do gąbki? Co trąci myszką? Dlaczego niedaleko pada jabłko od jabłoni? Czy porzekadło Jaka mać, taka nać jest na pewno przyzwoite? Po co nam przysłowia i frazeologizmy?
grafika zaprojetowana przez Aleksandrę Szwajdę, absolwentkę Akademii Sztuki w Szczecinie
Pozostałe spotkania będą transmitowane na kanale YouTobe
Zakres tematów:
1. Bogactwo wieloznaczności.
2. Ironia.
3. Czy wiesz, co właśnie powiedziałaś? O zrozumieniu i definicji.
4. Te wszystkie języki! O różnorodnych językach występujących na świecie.
5. Podmioty to nie przedmioty!
6. Zadziwiające orzeczenie.
7. Gry językowe.
8. Język ciała.
9. Elowina! Rozmowa o slangach.
10. Te wszystkie języki! O różnorodnych językach występujących na świecie.
11. Jak drzewiej mawiano – a o co kaman dzisiaj? Jak język zmienia się wraz z upływem czasu.
12. Rzecz o rzeczownikach: rzeczowniki pospolite, nazwy własne, policzalne, zbiorowe, plurale tantum.
13. Ach te epitety!
14. Bogactwo wieloznaczności.
15. Czy język ojczysty musi być czysty? Czyli o makaronizmach i innych obcościach.
16. Tego się nie da przetłumaczyć – czyli rozmowa o idiomach.
17. Paremie – przysłowia i porzekadła.
18. Czym są eponimy?
19. Akwizycja/ przyswajanie języka.
20. Nauka obcego języka.
21. Jakiego rodzaju używać?
22. Nieprzypadkowe przypadki.
23. Antonimy.
24. Po co nam te wszystkie słowniki?
25. Języki branżowe, jak je przełożyć z polskiego na nasze.
26. Gwary i regionalizmy.
27. Przenośnia i metafora.
28. Czy emotki to też język? Emotikony i piktogramy. maj
29. Języki bez użycia głosu – język Braille’a, migowy.
30. Kody i szyfry.
Działanie współfinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu Partnerstwo dla Książki.
Ogromnym atutem projektu jest promocja księgarni nie tylko jako sklepu, ale jako miejsca, w którym obcuje się z dobrą książką na codzień. Księgarnia prowadząc liczne działania animacyjne zyskała sobie duże zaufanie i szacunek klientów, którzy tworzą już pewną społeczność. Wiedzą, że w Fice mogą nabyć książki wyselekcjonowane, nagradzane i cenione. Poza wkładem finansowym, klienci budują pewne miejsce na mapie regionu, gdzie zbierają się miłośnicy literatury, gdzie przy okazji rozmowy o książce czy spotkania z autorem można porozmawiać o książkach. Ponadto, w dobie pandemii, liczne aktywności przeniesiono w przestrzeń wirtualną, co również spotyka się z bardzo pozytywnym odbiorem czytelników, nie tylko z regionu ale i z całego kraju.
Kluboksięgarnia FiKa
al.Papieża Jana Pawła II 8, 70-415 Szczecin
